ଓଡିଶା କୃଷି ଏବଂ ବୈଷୟିକ ବିଶ୍ଵବିଦ୍ୟାଳୟ ରେ ରାଜ୍ୟସ୍ତରୀୟ ସମନ୍ବୟ ସଭା: ଓଡ଼ିଶାର ଗୋପାଳନ ମାନଚିତ୍ର ଉପରେ ଏକ ନୂଆ ପଟ୍ଟଚିତ୍ର

ଓଡିଶା କୃଷି ଏବଂ ବୈଷୟିକ ବିଶ୍ଵବିଦ୍ୟାଳୟ ରେ ରାଜ୍ୟସ୍ତରୀୟ ସମନ୍ବୟ ସଭା: ଓଡ଼ିଶାର ଗୋପାଳନ ମାନଚିତ୍ର ଉପରେ ଏକ ନୂଆ ପଟ୍ଟଚିତ୍ର 

ଭୁବନେଶ୍ୱର, 

ଓଡ଼ିଶାର ଗ୍ରାମୀଣ ଅର୍ଥନୀତି, ଚାଷୀଙ୍କ ନିଶ୍ଚିତ ଆୟ ଏବଂ ରାଜ୍ୟର ଗୋପାଳନ ଉଦ୍ୟମୀକରଣକୁ ନୂଆ ଦିଗରେ ଆଗେଇ ନେବା ଉଦ୍ଦେଶ୍ୟରେ ଆଜି ଓଡ଼ିଶା କୃଷି ଓ ପ୍ରଯୁକ୍ତିବିଦ୍ୟା ବିଶ୍ୱବିଦ୍ୟାଳୟ (OUAT) ପରିସରରେ “Strategizing Dairy Development in Odisha Through FPO Development”

କୃଷକ ଉତ୍ପାଦକ କମ୍ପାନୀ ବିକାଶ ମାଧ୍ୟମରେ ଓଡ଼ିଶାରେ ଦୁଗ୍ଧ ବିକାଶର ରଣନୀତିକରଣ।" ବିଷୟକ ରାଜ୍ୟସ୍ତରୀୟ ସମନ୍ବୟ ସମ୍ମିଳନ ଆୟୋଜିତ ହେଲା।

ଏହି ସଭା ମାତ୍ର ଏକ ସାଧାରଣ ଆଲୋଚନା ନୁହେଁ—ଏହା ଦୁଗ୍ଧକୁ କେନ୍ଦ୍ର କରିଥିବା ରାଜ୍ୟର ସମ୍ଭାବ୍ୟ ଭବିଷ୍ୟତର ମୂଳ ଗଠନ ଭାବେ ନବୀନ ଚିନ୍ତନ ଓ ଯୋଜନାର ଏକ ମଞ୍ଚ ଭାବେ ପ୍ରତିଭାତ ହୋଇଥିଲା ।

ସରକାରୀ ବିଭାଗ, ଅର୍ଥ ସଂସ୍ଥା, ଶିକ୍ଷାନୁଷ୍ଠାନ, ବେସରକାରୀ ସଂଗଠନ , ଗବେଷକ ଓ କୃଷକଙ୍କ ପ୍ରମୁଖ ସଂଗଠନ କୃଷକ ଉତ୍ପାଦକ କମ୍ପାନୀ Farmer Producer Organization (FPO) ମାନେ ଗୋଟିଏ ମଞ୍ଚରେ ବସି ଗୋପାଳନ ଓ ଦୁଗ୍ଧ ଉତ୍ପାଦନକୁ କେମିତି ଆର୍ଥିକ ଭାବେ ସୁନିଶ୍ଚିତ କରିହେବ , ତାହା ଉପରେ ଗଭୀର ଚର୍ଚ୍ଚା କରିଥିଲେ ।

ଗ୍ରାମୀଣ ଅର୍ଥନୀତିରେ ଗୋପାଳନ ଓ ଦୁଗ୍ଧ ଉତ୍ପାଦନ ଭୂମିକା: ସମ୍ମିଳନୀର ମୂଳ ସନ୍ଦେଶ ଥିଲା 

ଗୋପାଳନ କେବଳ ଦୁଧ ବିକ୍ରୟ ପାଇଁ ନୁହେଁ—

ଏହା ଲକ୍ଷାଧିକ ପରିବାରଙ୍କ ପାଇଁ ନିର୍ବିକଳ୍ପ ଦୈନିକ ଆୟ, ପରିବାରୀକ ଜୀବିକାର ଭରସା ଏବଂ ଗ୍ରାମୀଣ ଅର୍ଥନୀତିର ସ୍ଥିରତା।

ମୌସୁମୀ କୃଷି ଉପରେ ନିର୍ଭର ରାଜ୍ୟ ଓଡ଼ିଶାରେ ବର୍ଷା ଓ ପାଣିପାଗ ପରିସ୍ଥିତି ଭିତ୍ତିକ ଅସ୍ଥିରତା ଯେପରି ଚାଷୀଙ୍କ ଆୟକୁ ପ୍ରଭାବିତ କରେ, ସେଠାରେ ଗୋପାଳନ ହେଉଛି ସମୟସାପେକ୍ଷ ଓ ନିର୍ବିକଳ୍ପ ଆୟର ଏକ ସ୍ଥିର ବିନ୍ଦୁ ।

ଏହି ପୃଷ୍ଠଭୂମିରେ କୃଷକ ଉତ୍ପାଦକ କମ୍ପାନୀ ଭିତ୍ତିକ ଗୋପାଳନ ବ୍ୟବସ୍ଥାପନର ସମ୍ଭାବନା ଅନେକ ଗୁଣ ଅଧିକ।

ଏହି ମୂଳ ଧାରଣାକୁ ନେଇ ଓଡ଼ିଶା କୃଷି ଓ ପ୍ରଯୁକ୍ତିବିଦ୍ୟା ବିଶ୍ୱବିଦ୍ୟାଳୟର ସମନ୍ବୟ ସଭା ଏକ ପ୍ରାସଙ୍ଗିକ ଏବଂ ଭବିଷ୍ୟତମୁଖୀ ପଦକ୍ଷେପ ଭାବେ ପରିଗଣିତ ହୋଇଛି ।

ଉପକୁଳପତିଙ୍କ ଭବିଷ୍ୟତ ଦିଗଦର୍ଶନ: ନୋମାଡିକ ଆଗ୍ରିକଲ୍ଚର, ସ୍ମାର୍ଟ ଡେରି ଓ Cattle-ID ବା ଗୋ ଆଧାର କାର୍ଡ ପ୍ରଣାଳୀ

ଏହି ସଭାର ମୁଖ୍ୟ ଅତିଥି ଓଡ଼ିଶା କୃଷି ଓ ପ୍ରଯୁକ୍ତିବିଦ୍ୟା ବିଶ୍ୱବିଦ୍ୟାଳୟ ର ଉପକୁଳପତି ପ୍ରଫେସର ପ୍ରଭାତ କୁମାର ରାଉଳ କହିଥିଲେ ଯେ, ଓଡ଼ିଶାର ଗୋପାଳନ ବା ଦୁଗ୍ଧ ଉତ୍ପାଦନ ବିକାଶ ପାଇଁ ପରମ୍ପରାଗତ ଧାରଣାକୁ ଅଟକାଇ ରଖି ହେବ ନାହିଁ, 

ରାଜ୍ୟକୁ ଏବେ ସମୟୋଚିତ ଭାବରେ ନୂଆ ମଡେଲ୍ ଗ୍ରହଣ କରିବାକୁ ହେବ।

ତାଙ୍କର ମୂଳ ପ୍ରସ୍ତାବଗୁଡ଼ିକ ହେଉଛି—

🔹 1. ନୋମାଡିକ ଆଗ୍ରିକଲ୍ଚରର ବିକାଶ

ଓଡ଼ିଶାର ଅନେକ ଅଞ୍ଚଳରେ ଚାରିପାଖରେ ମାଟି-ଜଳ ଭିତ୍ତିକ ପରିବେଶ ବିଭିନ୍ନ ପ୍ରକାର;

ତେଣୁ ଆଞ୍ଚଳିକ ଭିତ୍ତିରେ ଗୋପାଳନ ପ୍ରଣାଳୀ ରାଜ୍ୟରେ ସଫଳ ହେବା ଭଳି ଆଶା ଅଛି।

🔹 2. ସ୍ମାର୍ଟ ଡେରି ଫାର୍ମିଙ୍ଗ — ନୂଆ ଉତ୍ପାଦକତାର ପର୍ଯ୍ୟାୟ

ସେ ଜୋର ଦେଲେ ଯେ ଡେରି ଫାର୍ମଗୁଡ଼ିକୁ ସ୍ମାର୍ଟ ଯନ୍ତ୍ରପାତି, ଡାଟା-ମନିଟରିଂ, ପୋଷଣ ଓ ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟ ଆଧାରିତ ଡିଜିଟାଲ୍ ଆନାଲିଟିକ୍ସ ସହିତ ଯୋଡ଼ିବାକୁ ହେବ।

🔹 3. ଆଧାର ସଦୃଶ Cattle Identification System ବା ଗୋ ଆଧାର କାର୍ଡ ପ୍ରଚଳନ 

ଏହା OUAT ପକ୍ଷରୁ ଏକ ଦୂରଦୃଷ୍ଟିମାନ ପ୍ରସ୍ତାବ।

ଗାଈ ପ୍ରତିଟିଙ୍କୁ ଏକ ଇଉନିକ୍ ନମ୍ବରିଂ କରାଗଲେ—

ବଂଶ ସୁରକ୍ଷା

ଟିକାକରଣ

ଉତ୍ପାଦନ ମୂଲ୍ୟାଙ୍କନ

ନିୟନ୍ତ୍ରଣ ଓ ବଜାର ବ୍ୟବସ୍ଥାପନ

ସବୁକିଛି ସରଳ ଏବଂ ବିଜ୍ଞାନଭିତ୍ତିକ ହେବ।

🔹 4. ଦେଶୀ ଗୋ-ଉତ୍ପାଦର GI Taging ଜି ଆଇ ଟ୍ୟାଗୀଙ୍ଗ 

ଓଡ଼ିଶାର ଦେଶୀ ବଂଶ ଗାଈର ଘିଅ, ପନୀର, ଛେନା, ଦୁଧର ପୋଷଣ ଗୁଣ ଅପରିମିତ।

ତାହାକୁ GI Tag ଜି ଆଇ ଟ୍ୟାଗ ଦ୍ୱାରା ବିଶ୍ୱବଜାରରେ ଆଣିଲେ ଓଡ଼ିଶାର ଗୋପାଳନ ଓ ଦୁଗ୍ଧ ଉତ୍ପାଦନ ଉଦ୍ୟମୀକରଣରେ ବିପ୍ଳବ ଆସିପାରେ।

ଦେଶୀ ବଂଶ ସୁରକ୍ଷା ଓ A2 ଏ 2 ଦୁଧ: ସ୍ୱାବଳମ୍ବୀ ଭାରତ ଅଭିଯାନର ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ଦିଗ 

ଅତିଥି ଅଫ୍ ଅନର୍ ଶ୍ରୀ ସାରଦା ସତପଥୀ, କୋଅର୍ଡିନେଟର, East Zone, Swavalambi Bharat Abhiyan, ପୂର୍ବ ଜୋନ଼୍ ସ୍ୱାବଲମ୍ବୀ ଭାରତ ଅଭିଯାନ ଦେଶୀ ବଂଶ ହେଉଛି ରାଜ୍ୟର ପରମ୍ପରା, ପରିବେଶ ଓ ଅର୍ଥନୀତିର ମୂଳ ଧାରା—ବୋଲି ଉଲ୍ଲେଖ କରିଥିଲେ।

ସେ ତିନିଟି ପ୍ରମୁଖ ନିଷ୍କର୍ଷ ଦେଇଥିଲେ—

1. ଦେଶୀ ବଂଶ ସୁରକ୍ଷା — ଏକ ସାମୂହିକ ଦାୟିତ୍ୱ

ବିଦେଶୀ ବଂଶରୁ ଅଧିକ ପୋଷଣ ଓ ଔଷଧିୟ ଗୁଣ ଥିବା ଦେଶୀ ବଂଶ ଗୋମାତା ହେଉଛନ୍ତି ଓଡ଼ିଶାର ଗର୍ବ।

ଏହାକୁ ଗ୍ରାମୀଣ ଭିତ୍ତିରେ ସୁରକ୍ଷା କରିବାର ଆବଶ୍ୟକତାକୁ ସେ ଉପସ୍ଥାପନ କରିଥିଲେ ।

2. A2 ଦୁଧ ପାଇଁ ବିସ୍ତୃତ ବ୍ରାଣ୍ଡିଂ

 

ବିଶ୍ୱବଜାରରେ A2 ଦୁଧର ଚାହିଦା ଅପୁର୍ବ ଭାବେ ବଢ଼ୁଛି।

ଓଡ଼ିଶା ଏହାର ସହଜ ଉତ୍ପାଦକ ହେବାର ସମ୍ଭାବନା ଅଛି।

3. Cow-dung Entrepreneurship — ଗାଈ ଗୋବର ଉଦ୍ୟୋଗ ଯୁବମାନଙ୍କ ପାଇଁ ନୂଆ ରୋଜଗାରର ଉତ୍ସ

ଗୋବରରୁ—

ବିକଳ୍ପ ଇଂଜିନିଅରିଂ ଇନ୍ଧନ 

ବାଇଓ-ଫର୍ଟିଲାଇଜର

ବାଇଓ-ପେଣ୍ଟ

ପ୍ଲେଟ୍, ଟାଇଲ୍, ଧୂପ

ସଲିଡ୍ ୱେଷ୍ଟ ମ୍ୟାନେଜମେଣ୍ଟ

ଇତ୍ୟାଦି ପ୍ରସ୍ତୁତିରେ ଯୁବମାନେ ନିଜ ରୋଜଗାର ସୃଷ୍ଟି କରିପାରିବେ।

 ମତ୍ସ୍ୟ ଓ ପ୍ରାଣୀ ସମ୍ପଦ ବିକାଶ ବିଭାଗର ଭବିଷ୍ୟତ ଲକ୍ଷ୍ୟ: “ନୂଆ ଆନନ୍ଦ ମୋଡେଲ୍” ଭାବେ ଓଡ଼ିଶା

ମତ୍ସ୍ୟ ଓ ପ୍ରାଣୀ ସମ୍ପଦ ବିକାଶ ବିଭାଗର ପକ୍ଷରୁ ଶ୍ରୀ ବାଦଲ କୁମାର ମହାନ୍ତି, ମାନ୍ୟବର ମନ୍ତ୍ରୀଙ୍କ ଅତିରିକ୍ତ ନିର୍ଦ୍ଦେଶକ ଏବଂ ପିଏସ୍ ଏକ ଆକର୍ଷଣୀୟ ଏବଂ ଯୋଗାଯୋଗମୁଖୀ ଭବିଷ୍ୟତ ମାନଚିତ୍ର ଉପସ୍ଥାପନ କଲେ।

ତାଙ୍କର ମୁଖ୍ୟ ମନ୍ତବ୍ୟ ହେଉଛି—

🔹 2047 ମସିହା — ପ୍ରତିଦିନ 6000 ମେଟ୍ରିକ୍ ଟନ ଦୁଧ ଉତ୍ପାଦନ

ଏହା ରାଜ୍ୟ ପାଇଁ ଏକ ଐତିହାସିକ ଟାର୍ଗେଟ।

ଏହା ପୂରଣ ପାଇଁ—

ନୂଆ ଡେରି ପ୍ରସ୍ତୁତିକରଣ କେନ୍ଦ୍ର

କୃଷକ ଉତ୍ପାଦକ କମ୍ପାନୀ ଦ୍ଵାରା -ନିର୍ଦ୍ଦିଷ୍ଟ ଦୁଗ୍ଧ ସଂଗ୍ରହଣ କେନ୍ଦ୍ର 

ପଶୁପାଳନ କ୍ଷେତ୍ର ପାଇଁ ସୁବସିଡି

ଡିଜିଟାଲ୍ ଟ୍ରାକିଙ୍ଗ

ଆବଶ୍ୟକ।

🔹 ରାଜ୍ୟକୁ “ନୂଆ ଆନନ୍ଦ ମୋଡେଲ୍” ଭାବେ ପରିଚିତ କରିବା

ଗୁଜରାଟର ଆମୁଲ୍ ମଡେଲ୍ ଭଳି ଓଡ଼ିଶାରେ ମଧ୍ୟ କୃଷକ ଉତ୍ପାଦକ ସଙ୍ଗଠନ - ଆଧାରିତ ବ୍ୟବସ୍ଥାପନ ଗଠିତ ହେଲେ—

ଚାଷୀଙ୍କ ଆୟ ବଢ଼ିବ

ବିକେନ୍ଦ୍ରୀକୃତ ଖରୀଦ ଓ ବିକ୍ରୟ

ସ୍ଥାନୀୟ ବ୍ରାଣ୍ଡ ସ୍ରୁଷ୍ଟି କରିବା ଓ ଶକ୍ତିଶାଳୀ କରିବା 

ରାଜ୍ୟ ଦୁଗ୍ଧ ଉତ୍ପାଦନ ରେ ଶକ୍ତିକେନ୍ଦ୍ର ହେବ

ଏସବୁ ସଫଳତାର ସହଜ ପଥ ହେବ।

---

ବିଶେଷଜ୍ଞମାନଙ୍କ ସମିକ୍ଷା: ଦେଶୀ ଉତ୍ପାଦକୁ ଜାତୀୟ ଓ ଆନ୍ତର୍ଜାତୀୟ ବଜାରରେ ସ୍ଥାନ ଦେବାର ଆବଶ୍ୟକତା ଅଛି 

OUATର Dean, Extension Education ପ୍ରଫେସର ପି. ଜେ. ମିଶ୍ର ଉଲ୍ଲେଖ କଲେ ଯେ ଦେଶୀ ଗୋବଂଶର ଦୁଧ ଓ ଦୁଗ୍ଧୋତ୍ପାଦର ଚାହିଦା ବଜାରରେ ବିପୁଳ ଅଛି।

ସେ ତାଳିକାକୃତ ଭାବେ ଏହି ୪ଟି ଖାସ ଦିଗ ଉଠାଇଲେ—

1. ଦେଶୀ ଘିଅ, ପନୀର, ଛେନା, ପ୍ରସାଦ ଜାତିୟ ଉତ୍ପାଦର ନିଶ୍ଚିତ ମାର୍କେଟିଂ

2. ଦେଶୀ ବଂଶ କେନ୍ଦ୍ରିକ ଯୋଜନାର ଆବଶ୍ୟକତା

3. ଗୋପାଳନ ଓ ଦୁଗ୍ଧ ଉତ୍ପାଦନରେ ଯୁବ ଉଦ୍ୟମୀମାନଙ୍କ ପ୍ରବେଶ ପାଇଁ ସହଜ ଲୋନ୍ ଓ ସବସିଡି ବ୍ୟବସ୍ଥା 

4. କୃଷକ ଉତ୍ପାଦକ ସଂଗଠନ ମାନଙ୍କୁ ଦୁଗ୍ଧଜାତ ସାମଗ୍ରୀ ଓ ଗୋଖାଦ୍ୟ ପ୍ରସ୍ତୁତିକରଣ ଯନ୍ତ୍ରପାତି ପାଇଁ ଅର୍ଥ ସହାୟତା

---

କୃଷକ ଉତ୍ପାଦକ ସଂଗଠନ ପ୍ରତିନିଧି, ବେସରକାରୀ କମ୍ପାନୀ, ଅର୍ଥ ସଂସ୍ଥା ଓ ବିଶେଷଜ୍ଞମାନେ ମିଶି ଦୁଇଟି ପ୍ୟାନେଲ୍ ଚର୍ଚ୍ଚାରେ ନିମ୍ନମତ ଭାବରେ ସୁପାରିଶ ଦେଇଥିଲେ:

🔸 ଦେଶୀ ଦୁଧ ପାଇଁ  ଏମ୍ ଏସ୍ ପି 

ଏହା ଚାଷୀଙ୍କ ଆୟ ସୁନିଶ୍ଚିତ କରିବ।

🔸 ଦେଶୀ ବଂଶର ରକ୍ଷା ପାଇଁ ମାସିକ ଭତ୍ତା

ଦେଶୀ ଗୋ ବଂଶ ରଖିବା ଚାଷୀଙ୍କ ପାଇଁ ଏକ ପ୍ରୋତ୍ସାହନ।

🔸 ଗୋରୋଗ ଓ ଟିକାକରଣରେ ଯାନ୍ତ୍ରିକ ନିୟନ୍ତ୍ରଣ

ଭ୍ରମଣଶୀଳ ଭେଟ୍ ଟିମ୍, ମୋବାଇଲ୍ ହେଲଥ୍ ୟୁନିଟ୍, ଡିଜିଟାଲ ହେଲଥ୍ ମନିଟରିଂ ଆଦି।

🔸 ଗୋରୁ ଖାଦ୍ୟ ପାଇଁ ଚାରା ଚାଷର ବ୍ୟାପକ ବିକାଶ

ଓଡ଼ିଶାରେ ସାରା ବର୍ଷ ଗ୍ରୀନ୍ ଫୋଡର୍ ବା ସବୁଜ ଘାସ ଉପଲବ୍ଧ କରିବା।

🔸 ଗୋବର ଏବଂ ଗୋମୂତ୍ର ବଜାର ବିକାଶ

ବାଇଓ-ଫର୍ଟିଲାଇଜର, ବାଇଓ-ଏନର୍ଜି, ମଶା ନିବାରଣ, ଧୂପ, ପେଣ୍ଟ ଇତ୍ୟାଦି।

🔸 ବଳଦ ଆଧାରିତ କୃଷିର ପୁନରୁଦ୍ଧାର

ଜୈବିକ କୃଷି ପାଇଁ ଏହି ପ୍ରଣାଳୀ ପୁନଃଜୀବନ ପାଇବ ।

ସଭାର ଉପସମାପନ: ଏକ ନୂଆ ଯୁଗର ଶୁଭାରମ୍ଭ

ସଭାର ଶେଷରେ ଗୋଟିଏ ସମାନ ମତ ଉପସ୍ଥାପିତ ହେଲା—

“ଓଡ଼ିଶାର ଡେରି ବିକାଶ କୃଷକ ଉତ୍ପାଦକ ସଂଗଠନ ମାଧ୍ୟମରେ—

ଦେଶୀ ଗୋବଂଶ ଆଧାରିତ ଏକ ଗୌରବମୟ ଓ ସ୍ଥିର ଭବିଷ୍ୟତ।”

ସରକାର-ବେସରକାରୀ ସଂସ୍ଥାମାନଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ସହଯୋଗ, ଓଡ଼ିଶା କୃଷି ଓ ପ୍ରଯୁକ୍ତିବିଦ୍ୟା ବିଶ୍ୱବିଦ୍ୟାଳୟ (OUAT ଭଳି ଶିକ୍ଷାନୁଷ୍ଠାନଙ୍କ ଗବେଷଣା ଜ୍ଞାନ, ନାବାର୍ଡ-ନାଫେଡ୍-ଏପିକଲ୍ ଭଳି ସଂସ୍ଥାମାନଙ୍କ ଅର୍ଥ ଓ ବଜାର ସହାୟତା ଓ କୃଷକ ଉତ୍ପାଦକ ସଂଗଠନ ମାନଙ୍କ ତଳସ୍ତରୀୟ ଯୋଜନା ମିଶିଲେ ଓଡ଼ିଶା ଆଗାମୀ ବର୍ଷ ମଧ୍ୟରେ ଦେଶର ଗୋପାଳନ ଓ ଦୁଗ୍ଧ ଉତ୍ପାଦନ ନୀତିର ଇତିହାସ ପୁନଃଲେଖନ କରିପାରିବ।

ସମ୍ମିଳନ ଏକ ନୂଆ ବାଣୀ ଦେଇ ଶେଷ ହେଲା—

“ଦେଶୀ ଗୋ ବଂଶ , ଦେଶୀ ଦୁଧ ଓ ଦେଶୀ ଉଦ୍ୟମ — ଓଡ଼ିଶାର ଗୋପାଳନ ଓ ଦୁଗ୍ଧ ଉତ୍ପାଦନ ଉନ୍ନତିର ତ୍ରିମୂର୍ତ୍ତି।”