ଶ୍ରୀମଦ୍ ଭଗବଦ୍ ଗୀତା ସାରାଂଶ

  ଶ୍ରୀମଦ୍ ଭଗବଦ୍ ଗୀତା

ପ୍ରତ୍ୟେକ ପ୍ରଶ୍ନର ଉତ୍ତର ଶ୍ରୀମଦ୍ଭଗଡଗୀତାର 18 ଅଧ୍ୟାୟରେ ଲୁଚି ରହିଛି l

 ସମସ୍ତ ଶାସ୍ତ୍ର ମଧ୍ୟରୁ ଶ୍ରୀମଦ୍ ଭଗବଦ୍ ଗୀତା ସବୁଠାରୁ ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ବିବେଚନା କରାଯାଏ କାରଣ ଏଥିରେ ଜଣେ ବ୍ୟକ୍ତିର ଜୀବନର ମହତ୍ତ୍ୱ ରହିଥାଏ ଏବଂ ମହାଭାରତ ସମୟରୁ ଦ୍ଵାପର ସମୟ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ କୃଷ୍ଣଙ୍କର ସମସ୍ତ ଲୀଳାର ବର୍ଣ୍ଣନା କରାଯାଇଛି।  ଏହାକୁ ମହର୍ଷି ବେଦବ୍ୟାସ ରଚନା କରିଥିଲେ।  ଭଗବଦ୍ ଗୀତା ଅର୍ଜୁନ ଏବଂ ତାଙ୍କ ସାରଥି ଶ୍ରୀକୃଷ୍ଣଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ହୋଇଥିବା ସଂଳାପ ଉପରେ ଆଧାରିତ ଏକ ପୁସ୍ତକ | ଜ୍ଞାନଯୋଗ, କର୍ମ ଯୋଗ, ଭକ୍ତି ଯୋଗ, ରାଜ ଯୋଗ, ଏକେଶ୍ୱରବାଦ ଇତ୍ୟାଦି ଗୀତାରେ ଅତି ସୁନ୍ଦର ଭାବରେ ଆଲୋଚନା କରାଯାଇଛି।  ଗୀତା ରେ ମଣିଷ କୁ କର୍ମ ର ମହତ୍ତ୍ୱ ବିଷୟରେ ବୁଝାଇ ଦିଆଯାଇଛି |  ଶ୍ରେଷ୍ଠ ମାନବ ଜୀବନର ମହତ୍ତ୍ୱ ଗୀତା ରେ ବ୍ୟାଖ୍ୟା କରାଯାଇଛି | ଏଥିରେ 18 ଟି ଅଧ୍ୟାୟ ଅଛି, ଯେଉଁଥିରେ ତୁମେ ତୁମର ଜୀବନ ସହିତ ଜଡିତ ପ୍ରତ୍ୟେକ ପ୍ରଶ୍ନର ଉତ୍ତର ଏବଂ ତୁମର ପ୍ରତ୍ୟେକ ସମସ୍ୟାର ସମାଧାନ ପାଇପାରିବ |

 ପ୍ରଥମ ଅଧ୍ୟାୟ: ଗୀତାଙ୍କର ପ୍ରଥମ ଅଧ୍ୟାୟ ହେଉଛି ଅର୍ଜୁନ-ବିଶାଦ ଯୋଗ |  ଏଥିରେ 46 ଟି ଶ୍ଲୋକ ମାଧ୍ୟମରେ ଅର୍ଜୁନଙ୍କ ମାନସିକ ସ୍ଥିତି, ଅର୍ଜୁନ କିପରି ନିଜ ସମ୍ପର୍କୀୟଙ୍କ ସହ ଲଢିବାକୁ ଭୟ କରନ୍ତି ଏବଂ ଭଗବାନ କୃଷ୍ଣ ତାଙ୍କୁ କିପରି ବୁଝାଉଛନ୍ତି ତାହା ବର୍ଣ୍ଣନା କରେ |

ଦ୍ୱିତୀୟ ଅଧ୍ୟାୟ: ଗୀତା, ସାଂଖ୍ୟ-ଯୋଗ + ର ଦ୍ୱିତୀୟ ଅଧ୍ୟାୟରେ ସମୁଦାୟ 72 ଶ୍ଲୋକ ଅଛି, ଯେଉଁଥିରେ ଶ୍ରୀକୃଷ୍ଣ ଅର୍ଜୁନଙ୍କୁ କର୍ମଯୋଗ, ଜ୍ଞାନଯୋଗ, ସାଂଖ୍ୟଯୋଗ, ବୁଦ୍ଧିଯୋଗ ଏବଂ ଆତ୍ମ ବିଷୟରେ ଜ୍ଞାନ ପ୍ରଦାନ କରନ୍ତି |  ଏହି ଅଧ୍ୟାୟଟି ପ୍ରକୃତରେ ସମଗ୍ର ଗୀତା ର ଏକ ସାରାଂଶ ଅଟେ |  ଏହା ଏକ ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ଅଂଶ ଭାବରେ ବିବେଚନା କରାଯାଏ |

 ତୃତୀୟ ଅଧ୍ୟାୟ: ଗୀତା ର ତୃତୀୟ ଅଧ୍ୟାୟ ହେଉଛି କର୍ମଯୋଗ , ଏହାର 43 ଟି ଶ୍ଲୋକ ଅଛି |  ଏଥିରେ ଶ୍ରୀକୃଷ୍ଣ ଅର୍ଜୁନଙ୍କୁ ବ୍ୟାଖ୍ୟା କରିଛନ୍ତି ଯେ ଫଳାଫଳ ବିଷୟରେ ଚିନ୍ତା ନକରି ଆମେ ଆମର କାର୍ଯ୍ୟ ଜାରି ରଖିବା ଉଚିତ୍।

 ଚତୁର୍ଥ ଅଧ୍ୟାୟ: ଜ୍ଞାନକର୍ମ ସନ୍ନ୍ୟାସଯୋଗ ହେଉଛି ଗୀତାଙ୍କର ଚତୁର୍ଥ ଅଧ୍ୟାୟ, ଯାହାର 42 ଟି ଶ୍ଲୋକ ଅଛି |  ଏଥିରେ ଶ୍ରୀକୃଷ୍ଣ ଅର୍ଜୁନଙ୍କୁ କହିଛନ୍ତି ଯେ ଧାର୍ମିକମାନଙ୍କର ସୁରକ୍ଷା ଏବଂ ଅଧାର୍ମିକମାନଙ୍କର ବିନାଶ ପାଇଁ ଗୁରୁ ଅତ୍ୟନ୍ତ ମହତ୍ତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ।

 ପଞ୍ଚମ ଅଧ୍ୟାୟ: କର୍ମ ସନ୍ନ୍ୟାସ ଯୋଗ ହେଉଛି ଗୀତାଙ୍କର ପଞ୍ଚମ ଅଧ୍ୟାୟ, ଯାହାର 29 ଟି ଶ୍ଲୋକ ଅଛି |  ଏଥିରେ ଅର୍ଜୁନ ଶ୍ରୀକୃଷ୍ଣଙ୍କୁ ପଚାରିଛନ୍ତି ଯାହା କର୍ମ ଯୋଗ ଏବଂ ଜ୍ଞାନଯୋଗ ମଧ୍ୟରେ ତାଙ୍କ ପାଇଁ କେଉଁଟି ଉତ୍ତମ ଅଟେ।  ତା’ପରେ ଶ୍ରୀକୃଷ୍ଣ କହିଛନ୍ତି ଯେ ଉଭୟଙ୍କ ଲକ୍ଷ୍ୟ ସମାନ କିନ୍ତୁ କର୍ମ ଯୋଗ ଉତ୍ତମ ।

 

 ଷଷ୍ଠ ଅଧ୍ୟାୟ: ଆତ୍ମ-ସଂଯମ ଯୋଗ ହେଉଛି ଗୀତାଙ୍କର ଷଷ୍ଠ ଅଧ୍ୟାୟ, ଯାହାର 47 ଟି ଶ୍ଲୋକ ଅଛି |  ଏଥିରେ ଶ୍ରୀକୃଷ୍ଣ ଅର୍ଜୁନଙ୍କୁ ଅଷ୍ଟାଙ୍ଗ ଯୋଗ ବିଷୟରେ କହିଛନ୍ତି ।  ମନର ଦ୍ୱନ୍ଦ୍ୱକୁ କିପରି ଦୂର କରାଯାଇପାରିବ ସେ ଏଥିରେ ବ୍ୟାଖ୍ୟା କରିଛନ୍ତି।

 ସପ୍ତମ ଅଧ୍ୟାୟ: ଜ୍ଞାନ ବିଜ୍ଞାନ ଯୋଗ ହେଉଛି ଗୀତାଙ୍କର ସପ୍ତମ ଅଧ୍ୟାୟ, ଯାହାର 30 ଟି ଶ୍ଲୋକ ଅଛି |  ଏଥିରେ ଶ୍ରୀକୃଷ୍ଣ ଅର୍ଜୁନଙ୍କୁ ସଂପୂର୍ଣ୍ଣ ନିରପେକ୍ଷ ବାସ୍ତବତା ଏବଂ ଏହାର ଭ୍ରମାତ୍ମକ ଶକ୍ତି + ମାୟା + ବିଷୟରେ ବୁଝାଇଛନ୍ତି |

 ଅଷ୍ଟମ ଅଧ୍ୟାୟ: ଗୀତା ର ଅଷ୍ଟମ ଅଧ୍ୟାୟ ହେଉଛି ଅକ୍ଷରବ୍ରହ୍ମଯୋଗ, ଯାହାର 28 ଟି ଶ୍ଲୋକ ଅଛି |  ଗୀତାଙ୍କର ଏହି ପାଠରେ ସ୍ୱର୍ଗ ଏବଂ ନର୍କର ସିଦ୍ଧାନ୍ତ ଅନ୍ତର୍ଭୁକ୍ତ |  ଏଥିରେ ଜଣେ ବ୍ୟକ୍ତିଙ୍କୁ ଚିନ୍ତା, ଆଧ୍ୟାତ୍ମିକ ଜଗତ ଏବଂ ନର୍କ ଏବଂ ସ୍ୱର୍ଗକୁ ଯିବାର ବାଟ ବିଷୟରେ କୁହାଯାଏ |

 ନବମ ଅଧ୍ୟାୟ: ରାଜବିଦ୍ୟାରାଜଗୃହ୍ ଯୋଗ ଗୀତା ର ନବମ ଅଧ୍ୟାୟ, ଯାହାର 34 ଟି ଶ୍ଲୋକ ଅଛି |  ଏଥିରେ କୁହାଯାଇଛି ଯେ ଶ୍ରୀକୃଷ୍ଣଙ୍କ ଆଭ୍ୟନ୍ତରୀଣ ଶକ୍ତି ବ୍ରହ୍ମାଣ୍ଡକୁ ବ୍ୟାପିଥାଏ, ଏହାକୁ ସୃଷ୍ଟି କରେ ଏବଂ ସମଗ୍ର ବ୍ରହ୍ମାଣ୍ଡକୁ ନଷ୍ଟ କରେ।

 ଦଶମ ଅଧ୍ୟାୟ: ବିଭୂତି ଯୋଗ ହେଉଛି ଗୀତାଙ୍କର ଦଶମ ଅଧ୍ୟାୟ ଯେଉଁଥିରେ 42 ଟି ଶ୍ଲୋକ ଅଛି |  ଏଥିରେ ଶ୍ରୀକୃଷ୍ଣ ଅର୍ଜୁନଙ୍କୁ ବୁଝାଇଛନ୍ତି ଯେ ସମସ୍ତ ଉପାଦାନ ଏବଂ ଆଧ୍ୟାତ୍ମିକତା କିପରି ଅସ୍ତିତ୍ୱର ସମାପ୍ତି ର କାରଣ ହୁଏ |

ଏକାଦଶ ଅଧ୍ୟାୟ: ବିଶ୍ୱସ୍ଵରୂପ ଦର୍ଶନ ଯୋଗ ହେଉଛି ଗୀତା ର ଏକାଦଶ ଅଧ୍ୟାୟ ଯେଉଁଥିରେ 55 ଟି ଶ୍ଲୋକ ଅଛି |  ଏହି ଅଧ୍ୟାୟରେ ଅର୍ଜୁନଙ୍କ ଅନୁରୋଧ କ୍ରମେ ଶ୍ରୀକୃଷ୍ଣ ତାଙ୍କର ବିଶ୍ଵରୂପ ଧାରଣ କରିଛନ୍ତି।

 ଦ୍ୱାଦଶ ଅଧ୍ୟାୟ: ଭକ୍ତିଯୋଗ ହେଉଛି ଗୀତା ର ଦ୍ୱାଦଶ ଅଧ୍ୟାୟ ଯେଉଁଥିରେ 20 ଟି ଶ୍ଲୋକ ଅଛି |  ଏହି ଅଧ୍ୟାୟରେ ଭଗବାନ କୃଷ୍ଣ ଅର୍ଜୁନଙ୍କୁ ଭକ୍ତି ମାର୍ଗର ମହିମା ବିଷୟରେ ଅଧିକ ସୂଚନା ଦେଇଛନ୍ତି ।  ଏହା ସହିତ ସେ ଅର୍ଜୁନଙ୍କୁ ଭକ୍ତିଯୋଗ ବିଶେଷତ୍ଵ ବିଷୟରେ ବର୍ଣ୍ଣନା କରିଛନ୍ତି |

 ତ୍ରୟୋଦଶ ଅଧ୍ୟାୟ: କ୍ଷେତ୍ର କ୍ଷତ୍ରଜ୍ଞ ବିଭାଗ ଯୋଗ ଗୀତା ହେଉଛି ତ୍ରୟୋଦଶ ଅଧ୍ୟାୟ, ଏହାର 35 ଟି ଶ୍ଲୋକ ଅଛି |  ଏଥିରେ ଶ୍ରୀକୃଷ୍ଣ ଅର୍ଜୁନଙ୍କୁ କ୍ଷେତ୍ର ଏବଂ କ୍ଷେତ୍ରଜ୍ଞ ଜ୍ଞାନ ଏବଂ ସତ୍ଵ , ରଜ ଏବଂ ତମ ଗୁଣ ମାଧ୍ୟମରେ ଏକ ଉତ୍ତମ ଯୋନି ରେ ଜନ୍ମ ହେବାର ଉପାୟ ବିଷୟରେ କହିଥିଲେ।

 ଚତୁର୍ଦ୍ଦଶ ଅଧ୍ୟାୟ: ଗଣତ୍ରୟ ବିଭାଗ ଯୋଗ, ଏହାର 27 ଟି ଶ୍ଲୋକ ଅଛି |  ଏଥିରେ ଶ୍ରୀକୃଷ୍ଣ ସତ୍ଵ , ରଜ ଏବଂ ତମ ଗୁଣ ଏବଂ ମନୁଷ୍ୟର ସର୍ବୋତ୍ତମ, ମଧ୍ୟମ ଏବଂ ଅନ୍ୟାନ୍ୟ କାର୍ଯ୍ୟକଳାପ ବିଷୟରେ ବିସ୍ତୃତ ଭାବରେ ବର୍ଣ୍ଣନା କରିଛନ୍ତି |  ଶେଷରେ, ଏହି ଗୁଣଗୁଡିକ ପାଇବା ପାଇଁ ଉପାୟ ଏବଂ ଏହାର ଫଳାଫଳକୁ ବର୍ଣ୍ଣନା କରାଯାଇଛି |

 ପଞ୍ଚଦଶ ଅଧ୍ୟାୟ: ଗୀତାଙ୍କର ପଞ୍ଚଦଶ ଅଧ୍ୟାୟ ହେଉଛି ପୁରୁଷୋତ୍ତମ ଯୋଗ, ଏହାର 20 ଟି ଶ୍ଲୋକ ଅଛି |  ଏଥିରେ ଶ୍ରୀକୃଷ୍ଣ କହିଛନ୍ତି ଯେ ଐଶ୍ୱରୀୟ ପ୍ରକୃତିର ଜ୍ଞାନୀ ଲୋକମାନେ ମୋତେ ପ୍ରତ୍ୟେକ ଉପାୟରେ ଉପାସନା କରନ୍ତି ଏବଂ ଭୂତ ପ୍ରକୃତିର ଅଜ୍ଞ ବ୍ୟକ୍ତିମାନେ ମୋତେ ପରିହାସ କରନ୍ତି।

 

 ଷୋଡଶ ଅଧ୍ୟାୟ: ଦେବାସୁରସମ୍ପଦ୍ଦ୍ୱି ଭାଗ ଯୋଗ ହେଉଛି ଗୀତା ର ଷୋଡଶ ଅଧ୍ୟାୟ, ଏହାର 24 ଟି ଶ୍ଲୋକ ଅଛି |  ଏଥିରେ ଶ୍ରୀକୃଷ୍ଣ ସ୍ୱାଭାବିକ ଭାବରେ ଐଶ୍ୱରୀୟ ପ୍ରକୃତିର ଜ୍ଞାନୀ ବ୍ୟକ୍ତି ଏବଂ ଆସୁରୀ ପ୍ରକୃତିର ଜଣେ ଅଜ୍ଞ ବ୍ୟକ୍ତିର ଗୁଣ ବର୍ଣ୍ଣନା କରନ୍ତି।

 ସପ୍ତଦଶ ଅଧ୍ୟାୟ: ଶ୍ରଦ୍ଧାତ୍ରୟ ବିଭାଗ ଯୋଗ ଗୀତାଙ୍କର ସପ୍ତଦଶ ଅଧ୍ୟାୟ, ଏହାର 28 ଟି ଶ୍ଲୋକ ଅଛି |  ଏଥିରେ ଶ୍ରୀକୃଷ୍ଣ ଅର୍ଜୁନଙ୍କୁ ବୁଝାଇ ଦେଇଛନ୍ତି ଯେ ଶାସ୍ତ୍ରର ଜ୍ଞାନ ଅଭାବ ଏବଂ ଅନ୍ୟାନ୍ୟ କାରଣରୁ ଶାସ୍ତ୍ର ଛାଡିବା ପରେ ମଧ୍ୟ ଯଜ୍ଞ, ପୂଜା ଇତ୍ୟାଦି ଶ୍ରଦ୍ଧା ପୂର୍ବକ ଶୁଭ କାର୍ଯ୍ୟ କରୁଥିବା ବ୍ୟକ୍ତିଙ୍କ ଅବସ୍ଥା କ’ଣ?

 ଅଷ୍ଟାଦଶ ଅଧ୍ୟାୟ: ମୋକ୍ଷ-ସନ୍ନ୍ୟାସ ଯୋଗ ହେଉଛି ଗୀତା ର ଅଷ୍ଟାଦଶ ଅଧ୍ୟାୟ, ଏହାର 78 ଟି ଶ୍ଲୋକ ଅଛି |  ଏହି ଅଧ୍ୟାୟଟି ପୂର୍ବର ସମସ୍ତ ଅଧ୍ୟାୟର ଏକ ସାରାଂଶ ଅଟେ |  ଏଥିରେ ଅର୍ଜୁନ ଶ୍ରୀକୃଷ୍ଣଙ୍କ ଠାରୁ ନ୍ୟାସ ଅର୍ଥାତ୍ ଜ୍ଞାନ ଯୋଗ ଏବଂ ତ୍ୟାଗ ଅର୍ଥାତ୍ ଫଳପ୍ରାପ୍ତି ରହିତ କର୍ମ ଯୋଗକୁ ଜାଣିବାକୁ ଇଚ୍ଛା ପ୍ରକାଶ କରିଛନ୍ତି।